![](/media/lib/491/n-wnetrze-komory-b98f1805fa5bf7a796224235730d3ee5.jpg)
Wyjątkowo rzadka obserwacja „tenisowych” drgań ołowiu
17 lutego 2022, 10:24Po zderzeniu z rakietą czy ścianą piłka tenisowa wykonuje kilka szybkich oscylacji, spłaszczając się i wydłużając wzdłuż kierunku ruchu. W Instytucie Fizyki Jądrowej PAN poprzez pomiar kwantów gamma zarejestrowano ślady podobnych drgań zachodzących w jądrach ołowiu 208Pb wzbudzonych zderzeniami z protonami. Jedyna wcześniejsza obserwacja analogicznego zjawiska liczy ponad trzydzieści lat.
![](/media/lib/490/n-oscylacje-37acae7336e80a19e4ac7833bfef9202.jpg)
Raz materia, raz antymateria. I tak tryliony razy na sekundę
11 lutego 2022, 11:46Doktor Agnieszka Dziurda z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN stoi na czele międzynarodowego zespołu naukowego, który w CERN prowadzi badania nad oscylacjami cząstek pomiędzy światem materii i antymaterii. Co prawda materia i antymateria wydają się swoimi przeciwieństwami, jednak istnieją cząstki, które raz zachowują się jak należące do świata materii, a raz antymaterii. Grupa doktor Dziurdy zmierzyła właśnie ekstremalne tempo oscylacji takich cząstek.
![](/media/lib/489/n-dolek-kriokonitowy-a985115d0d34a50ca93747b3bf4387f2.jpg)
Wysoki poziom sztucznej radioaktywności na lodowcach zaskakuje fizyków
3 lutego 2022, 12:13W płytkich zagłębieniach na powierzchni lodu lodowcowego gromadzi się kriokonit, ciemny osad będący mieszaniną drobnej materii nieorganicznej i organicznej. W Norwegii gromadzi on zaskakująco duże ilości sztucznych izotopów promieniotwórczych, dowodzą badania przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.
![](/media/lib/479/n-ksiazki-8572eb3115dcd7428e8b08439263e929.jpg)
Ukazało się albańskie tłumaczenie „Potopu” Henryka Sienkiewicza
28 stycznia 2022, 11:24W Albanii ukazał się przekład "Potopu" Henryka Sienkiewicza. Autorem tłumaczenia jest Astrit Beqiraj, znany i ceniony tłumacz literatury polskiej, wieloletni pracownik Ambasady RP w Tiranie. W ramach Programu Translatorskiego ©Poland inicjatywę wsparł Instytut Książki (IK). Dwutomowe wydanie Përmbytja, bo taki jest tytuł przekładu, ukazało się nakładem oficyny Papirus z Tirany.
![](/media/lib/487/n-eksponaty01-e3c30bbc73e836d64a83205324302086.jpg)
Do Narodowego Muzeum Techniki trafiło ponad 400 nowych eksponatów
19 stycznia 2022, 10:55Ponad 400 eksponatów z Łukasiewicz - IMiF trafiło do Narodowego Muzeum Techniki (NMT). Przekazane obiekty staną się osią ekspozycji czasowej, ulokowanej w przestrzeni wystawy stałej „Historia komputerów - liczy się!”. Wśród nich znajdują się filtry do telewizji satelitarnej, maski fotolitograficzne czy płytki krzemowe uzyskane z monokryształów otrzymywanych wykorzystywaną do dziś metodą Czochralskiego.
![](/media/lib/486/n-chemiawidzenia-9c8a95dd5737c878c977dfdcc9a7f55f.jpg)
Zobaczyć chemię widzenia
14 stycznia 2022, 06:01Biochemia widzenia to skomplikowany proces. Molekuły pozwalające oglądać otaczającą rzeczywistość przez długi czas pozostawały nieuchwytne dla naukowców. Zespół prowadzony przez prof. Macieja Wojtkowskiego z Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) proces ten umożliwia dzięki innowacyjnemu dwufotonowemu skaningowemu oftalmoskopowi fluorescencyjnemu.
![](/media/lib/475/n-tokamak-94be925da6dbd274e3a6673548259ad9.jpg)
Bliżej fuzji jądrowej. Padł rekord utrzymania wysokotemperaturowej plazmy w tokamaku
7 stycznia 2022, 17:12Instytut Fizyki Plazmy Chińskiej Akademii Nauk poinformował o pobiciu rekordu utrzymania w tokamaku supergorącej plazmy. Urządzenie Experimental Advanced Superconducting Tokamak (EAST) utrzymało przez 1056 sekund plazmę o temperaturze 120 milionów stopni Celsjusza.
![](/media/lib/484/n-list-na-brzozowej-korze2-c0fdc6ab376ca9fbb445b4571cd3659d.jpg)
Nowogród Wielki: archeolodzy odkryli kompletny XII-wieczny list na brzozowej korze
29 grudnia 2021, 12:54Na początku grudnia naukowcy z Instytutu Archeologii Rosyjskiej Akademii Nauk rozpoczęli prace w historycznym centrum Nowogrodu Wielkiego; ma to związek z przebudową Centrum Morskiego im. Kapitana Nikołaja Gienadiejewicza Waruchina. Odkryto wiele cennych przedmiotów, w tym XII-wieczny list na brzozowej korze, którego autor pyta niejakiego Dobrosza o kwotę, jaką należy zapłacić za świadczenie usług administracyjnych. List zachował się w gliniastej glebie, chroniącej przed dostępem tlenu.
![](/media/lib/484/n-blazar-3dbb7371cf8901b851dbcdf6ac16fc39.jpg)
Dwa najpotężniejsze detektory neutrin zarejestrowały sygnał z rozbłysku tego samego blazara
28 grudnia 2021, 11:54Naukowcy z Obserwatorium Neutrin IceCube na Biegunie Południowym poinformowali o zarejestrowaniu przed trzema tygodniami neutrino o energii 172 TeV. Cztery godziny później teleskop Baikal-GDV, znajdujący się w wodach jeziora Bajkał, zarejestrował nadchodzące z tego samego kierunku neutrino o energii 43 TeV. Dla porównania warto wiedzieć, że maksymalna energia cząstek rozpędzanych w Wielkim Zderzaczu Hadronów ma wynieść 7 TeV.
![](/media/lib/483/n-adam-maciejewski-10b963dfc7ae0b41b48f1d4423bdd092.jpg)
Gliwice: chirurdzy przeszczepili narządy szyi 31-letniemu Irakijczykowi
22 grudnia 2021, 12:08Chirurdzy z Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach zoperowali 31-letniego Irakijczyka, wykładowcę na Uniwersytecie w Bagdadzie. Zespół pod kierunkiem prof. Adama Maciejewskiego przeprowadził bardzo rozległy zabieg transplantacji narządów szyi. W wyniku wcześniejszej choroby nowotworowej mężczyzna stracił krtań i nie mógł normalnie jeść, oddychać czy mówić.